چگونگی فرزند پروری ما و رشد کودک

گرچه عوامل زیادی روی رفتار، سرنوشت و رشد کودک ما موثر است اما یکی از عوامل بسیار مهم شیوه فرزند پروری ماست. در واقع به رغم وجود بسیاری از عوامل دیگر، اما والدین مهمترین عامل تاثیرگذار روی زندگی فرزندانشان هستند. البته این تاثیر بعد از ورود به مدرسه و تعامل بیشتر با محیط اطراف ممکن است کمی کم رنگ شود.

همه والدین تلاش می کنند برای فرزندان خود بهترین باشند. شما که حالا این مطلب را می خوانید نیز به دنبال همین مقصود هستید. اما باید همچنین در نظر داشت که کودکان با خلقیات و ویژگی های شخصیتی و اولویتها و اهداف خودشان و نه ما وارد جامعه می شوند. و این در حالی است که متاسفانه بسیاری از والدین مرتب به فرزندانشان فشار می آوردند که آنها را در همان مسیری قرار دهند که مطلوب خودشان است. این کار ممکن است فشار زیادی به فرزندان و حتی خودشان وارد کند.

متخصصین حیطه تربیتی معتقدند به جای اینکه فرزندانمان را وادار به حرکت در مسیر خاص و مطلوب خودمان بکنیم بهتر است. آنها را آماده مواجهه با دنیای واقعی کنیم. بهتر است آنها را به عنوان افرادی کاملا مستقل بزرگ کنیم. که قادر هستند راه و مسیری را که برای زندگی شان انتخاب کرده اند پی بگیرند.

در دنیای پر از تغییر و چالشی که ما در آن زندگی می کنیم، فرزندپروری و سبکهای آن ممکن است به فراخور زمان دستخوش تغییراتی شود. اما آنچه که از منظر علمی اصول ثابت برای رشد سالم کودک تلقی می شود عبارتند از: امنیت، حمایت، نظام مندی و عشق.

به سوی فرزند پروری مطلوب

تبدیل شدن به والدینی موثر تنها به معنای نجات فرزندانمان از خطرات، بی توجهی و یا توجه بیش از حد نیست. منابع علمی ۴ مسیولیت اساسی برای والدین را به این شکل تعریف می کنند. حفظ سلامت و امنیت کودک، ارتقا حال خوب عاطفی آنها، اموزش مهارتهای اجتماعی و کمک به رشد ذهنی و شناختی کودک.

مطالعات زیادی بر این مطلب تاکید دارند. که سازگارترین کودکان کسانی هستند که والدین آنها توانسته اند در شیوه های تربیتی و تعاملی شان با کودک محبت و حساسیت را با انتظارات رفتاری خاص تلفیق کنند. لذا معتقدند این ۴ امر باید در تعامل با کودکان رعایت شود:

• محبت (ابراز احترام و عاطفه)
• هماهنگی(حفظ ثبات در محیط)
• انتخاب (دادن فرصت به کودک برای رشد خود مختاری و استقلال)
• پیامدها (دادن فرصت به کودک برای مواجهه با پیامدهای مثبت یا منفی کارهایشان)

سبکهای فرزند پروری آسیب زننده

سبک فرزند پروری درگیر با حمایت افراطی اصلا مطلوب نیست و سبب می شود کودکان در بزرگسالی به نوعی فلج باشند. و نتوانند با مشکلات دنیای واقعی روبه رو شوند و از پس آنها بربیایند.

یکی از شیوه های حمایت گری افراطی به شیوه تربیتی و تعاملی والدین هلی کوپتری؛ اطلاق می شود. در این شیوه والدین بیش از حد امور مربوط به فرزندشان را زیر نظر دارند و تلاش می کنند. آنها را از اسیب حفظ کنند. والدین برف روب گروه دوم هستند که تلاش می کنند همه موانع را از سر راه فرزندانشان بردارند. این دو گروه از والدین تاثیر مخربی روی استقلال، سلامت روان و عزت نفس فرزندان خود می گذارند.

سخت گیری و سهل گیری بیش از حد نیز می تواند تاثیرات منفی زیادی روی سلامت فرزندانشان داشته باشد. والدینی که خود را درگیر والدگری نمی کنند. افرادی را بزرگ می کنند. که برون داد های رفتاری ضعیفی دارند. و در نوجوانی بیشتر تمایل دارند متکی به فرهنگ و خواسته گروه هم سالان شوند. این ویژگی در کودکانی که والدین سخت گیر دارند نیز هم مشاهده می شود.

خلاصه آنکه والدین باید هم مهربان و هم قاطع باشند. همچنین باید فضای کافی برای رشد علاقه مندی های کودک ، کسب استقلال و تجربه شکست را در اختیار آنها قرار دهند.