چرا کودکان دروغ می گویند و چطور از دروغ گفتن کودکان جلوگیری کنیم؟

چرا بچه ها دروغ می گویند؟

کودکان ممکن است به دلیل این موارد ترغیب به دروغ گفتن شوند:

• با دروغ گفتن چیزی را بپوشانند تا به دردسر نیفتند
• ببینند که چگونه پاسخ خواهید داد
• ممکن است تصور میکنند با دروغ گفتن یک داستان را هیجان انگیز تر کنند
• آزمایش کنند. به عنوان مثال، با تظاهر به واقعیت بودن اتفاقی که در یک داستان افتاده است
• توجه شما را جلب کرده یا خود را بهتر نشان دهند
• چیزی را که می خواهند بدست آورند. به عنوان مثال، “مادر به من اجازه می دهد قبل از شام آب نبات بخورم”
• از آسیب رساندن به احساسات شخصی فردی خودداری کنند — این نوع دروغ را اغلب “دروغ سفید” می نامند.

کودکان از چه زمانی شروع به دروغ گفتن می کنند؟

کودکان می توانند دروغ گفتن را از سنین پایین، معمولاً در حدود سه سالگی یاد بگیرند.

این زمانی است که کودکان می فهمند که شما نمیتوانید ذهن آنها را بخوانید. بنابراین می توانند چیزهایی را بیان کنند که درست نیست. بدون این که شما همیشه بدانید. کودکان در سنین 4 تا 6 سالگی بیشتر دروغ می گویند. آنها ممکن است کم کم با تطبیق حالت چهره و لحن صدای خود با آنچه که می گویند، در دروغ گفتن بهتر شوند.

کودکان هرچه بزرگتر می شوند، بدون اینکه مچ آنها را بگیرید، می توانند با موفقیت بیشتری دروغ بگویند. دروغ هایشان نیز پیچیده تر می شوند. زیرا کودکان واژه های بیشتری دارند و دیگران را بهتر درک می کنند.

در دوران نوجوانی، کودکان مرتباً برای جلوگیری از صدمه زدن به احساسات دیگران دروغ های سفید می گویند.

چگونه کودکان خود را ترغیب به گفتن حقیقت کنیم؟

زمانی که کودکان به اندازه کافی بزرگ شدند تا تفاوت بین درست و غلط را درک کنند، خوب است که آنها را در گفتن حقیقت تشویق و حمایت کنید.

شما می توانید این کار را با تأکید بر اهمیت صداقت در خانواده خود در وحله اول انجام دهید و به کودکان خود کمک کنید تا درک کنند که در صورت دروغ گفتن چه اتفاقی صورت میگیرد.

در ادامه چند نکته مفید در باره دروغ گفتن و ترغیب کودکان به راست گویی آمده است:

• در مورد دروغ گفتن و گفتن حقیقت با فرزندان خود گفتگو کنید.به عنوان مثال از فرزندان خود بپرسید: ” اگر پدر به او دروغ بگوید، مادر چه احساسی خواهد داشت؟” یا “وقتی به معلمی دروغ می گویید چه اتفاقی می افتد؟”
• به كودك خود كمك كنيد تا از موقعيت هايي كه نياز به دروغگويي را احساس مي كنند خودداري كند. به عنوان مثال، اگر از کودک خود بپرسید آیا شیر را او ریخته است، کودک ممکن است وسوسه شود دروغ بگوید. برای جلوگیری از این وضعیت فقط می توانید بگویید، “من می بینم که با شیر تصادف شده است. بیایید آن را تمیز کنیم”
• کودک خود را بخاطر گفتن حقیقت درمورد کار اشتباهش تحسین کنید. به عنوان مثال، من خیلی خوشحالم که به من گفتی چه اتفاقی افتاده است. بیایید با هم کار کنیم تا همه چیز را مرتب کنیم.
• الگویی برای گفتن حقیقت باشید. به عنوان مثال، من در گزارشی که امروز برای کار نوشتم اشتباه کردم. به رئیسم گفتم تا بتوانیم آن را برطرف کنیم.

• از یک شوخی برای تشویق کودک خود برای دروغ پردازی بدون درگیری استفاده کنید. به عنوان مثال، کودک پیش دبستانی شما ممکن است بگوید، “خرس عروسکی من آن گلدان را شکست”. می توانید جمله ای این گونه به او بگویید: «من تعجب می کنم که چرا تدی این کار را انجام داده است؟» این شوخی را ادامه دهید تا زمانی که فرزندتان آن اتفاق را گردن به گیرد.

• از داستان برای آموزش دروغ نگفتن به کودکان استفاده کنید اما نه داستان بلند. تظاهر و تصور در رشد کودک شما مهم است و تشویق این نوع بازی خوب است. “داستانهای بلند” به خصوص برای کودکان زیر چهار سال لازم نیست که به عنوان دروغ تلقی شوند. اگر فرزند شما در حال ساختن داستانی درباره موضوعی است، می توانید با گفتن جملاتی مانند: “این یک داستان عالی است. ما می توانیم آن را به صورت کتاب درآوریم” به او پاسخ دهیم. با این کار تخیل کودک خود را تشویق می کنید. بدون اینکه دروغ را تشویق کند.

• دروغ و دروغ تعمدی: نحوه اداره آنها، اگر کودک شما عمداً دروغ می گوید، اولین قدم این است که به کودک خود به صورت قاطعانه بگویید دروغ گفتن درست نیست. فرزند شما نیز باید بداند چرا دروغ گفتن خوب نیست.

 شاید دوست داشته باشید درباره دروغ گفتن یک قانون خانوادگی تنظیم کنید.

• گام بعدی استفاده از پیامدهای مناسب است. هنگامی که از عواقب استفاده می کنید، سعی کنید جداگانه با دروغ و رفتاری که منجر به آن شده است کنار بیایید. به عنوان مثال، اگر فرزندتان روی دیوارها نقاشی کشید و سپس در مورد آن دروغ گفت، بهتر است برای هر یک از این موارد نتیجه بگیرید. اما اگر کودک شما بر روی اشتباهی مانند ریختن یک نوشیدنی دروغ می گوید و برای آن سرپوش می گذارد. شما بهتر است فقط تصمیم بگیرید که از نتیجه دروغ گفتن استفاده کنید و سپس با هم مشکلات را مرتب کنید.

در ادامه ایده های بیشتری برای رسیدگی به دروغ عمدی وجود دارد:

• وقت بگذارید تا با آرامش با کودک خود در مورد احساس دروغگویی در شما صحبت کنید. اینکه چگونه بر روابط شما با فرزندتان تأثیر می گذارد و اینکه اگر خانواده و دوستان از اعتماد به فرزندتان دست بردارند ممکن است چگونه باشد.
• همیشه وقتی می دانید که کودک شما حقیقت را نمی گوید، به او بگویید. اما سعی کنید که از پرسیدن از کودک خود درمورد اینکه آیا او حقیقت را می گوید، خودداری کنید و همچنین از نام گذاری فرزند خود به عنوان “دروغگو” خودداری کنید. این ممکن است منجر به دروغگویی بیشتر شود. یعنی اگر کودک شما باور کند که دروغگو است، ممکن است دوباره دروغ بگوید. می توانید چیزی مانند این بگویید: “شما معمولاً با من بسیار صادق هستید. اما من نمی توانم بفهمم چه اتفاقی برای آخرین کاپ کیک افتاده است.”
• دروغ نگفتن را برای فرزندتان راحت کنید. شما می توانید با فکر کردن در مورد اینکه چرا فرزند شما ممکن است دروغ بگوید شروع کنید. به عنوان مثال، اگر کودک شما برای جلب توجه شما دروغ می گوید، روش های مثبت تری را در نظر بگیرید که می توانید به کودک خود توجه دهید، و عزت نفس او را تقویت کنید. اگر کودک شما برای بدست آوردن چیزهایی که می خواهد دروغ می گوید، یک سیستم پاداش در نظر بگیرید که به کودک شما اجازه می دهد چیزهای دیگر را بدست آورد.
• ممکن است به نظر برسد هر کاری که می کنید، کودک شما به دروغ گفتن ادامه می دهد. اما اگر مدام از کودک خود بخاطر گفتن حقیقت تعریف و تمجید می کنید و عواقب دروغگویی را نیز به همراه داشته باشید. با بزرگتر شدن کودک دروغ گفتن کمتر می شود.

دروغ گفتن درباره مسائل جدی

گاهی اوقات کودکان درباره موضوعات جدی دروغ می گویند یا بر دروغ خود اسرار می وزد. به عنوان مثال، کودکی که توسط یک بزرگسال مورد آزار و اذیت یا تحقیر قرار گرفته یا توسط کودک دیگری مورد آزار و اذیت قرار گرفته است، اغلب دروغ می گوید زیرا می ترسند در صورت گفتن آن مجازات شوند.

اگر فرزندتان برای محافظت از شخص دیگری دروغ می گوید باید چه کاری انجام دهید:

• به کودک خود اطمینان دهید که اگر حقیقت را بگوید در امان خواهد بود.
• به کودک خود بگویید که همه کارها را برای بهتر کردن اوضاع انجام می دهید.
• بعضی از کودکان ممکن است به عنوان بخشی از الگوی بزرگتر رفتار جدی، منفی یا حتی غیرقانونی مانند سرقت، روشن کردن آتش یا آزار دادن حیوانات دروغ بگویند.

نکات کلیدی

• کودکان ممکن است از حدود سه سالگی شروع به دروغ گفتن کنند.
• با تأکید بر اهمیت صداقت، کودکان را به گفتن حقیقت ترغیب کنید.
• به طور جداگانه، با دروغ و رفتاری که منجر به دروغ می شود رفتار کنید.

اگر در مورد رفتارها، امنیت یا سلامتی فرزند خود نگرانی دارید، از مشاوران حرفه ای در این زمینه  کمک بگیرید.