تغذیه کودک محور چیست؟

تغذیه کودک محور روشی برای غذا دادن به کودک در زمانی است که او شروع به خوردن  غذای  جامد می کند.در این روش  به جای اینکه سوپ یا پوره ها  را با قاشق به کودک بدهید. مقدار زیادی مواد غذایی نرم را مستقیم بر روی میز غذای کودک می گذارید و اجازه می دهید کودک شما غذا را با دست بردارد و خودش غذا بخورد این روش به تغذیه کودک محور مشهور است.

زیرا در این شیوه به جای اینکه شما مقدار و سرعت غذا خوردن را برای کودک تعیین کنید اجازه می دهید تا او خودش غذا را بردارد و با سرعت مخصوص  به خود غذایش را بخورد این تکنیک اولین بار هنگامی که یک پرستار انگلیسی به نام گیل ریپلی را بنیان نهاد محبوبیت خود را به دست آورد. درست مانند غذا دادن با قاشق به شیوه سنتی، در این روش نیز کودک شما بیشتر مواد غذایی مودر نیاز خود را از شیر مادر یا شیر خشک تامین می کند. تا زمانی که یاد بگیرد غذای جامد بخورد (معمولاً حدود یک سالگی).

مزایای روش تغذیه کودک محور چیست؟

• خوردن سالم:

خوردن غذا توسط خود کودک نسبت به تغذیه با قاشق و توسط والدین تغذیه سالم تری است. چرا که کودکان می تواند انتخاب کنند که چقدر غذا بخورند. تنظیم میزان مصرف غذا توسط خود کودک می تواند به جلوگیری از چاقی کمک کند. همچنین این شیوه این امکان را برای کودک فراهم می‌آورد تا مواد مختف غذایی را کند و کاو کند. در نتیجه غذا خوردن برایش با ماجراجویی همراه خواهد شد. به این معنی که احتمال بیشتری وجود دارد که آنها غذاهای جدید را راحت‌تر امتحان کنند و طیف وسیعی از انواع غذاها را در زمان رشد بخورند.

• رشد مهارت:

کودکان حین تلاش برای برداشتن و خوردن قطعات غذا هماهنگی میان چشم و دست را تمرین می کنند. این شیوه این امکان را فراهم می‌آورد تا کودکان بزرگتر با استفاده از انگشت اشاره و انگشت شست خود قطعات کوچک مواد غذایی را بردارند. و عضلات ظریف دستشان را تقویت کنند. همچنین در این شیوه کودکان نحوه جویدن و فرو بردن غذا را سریعتر از کودکانی که با قاشق غذا میخورند فرا می‌گیرند.

• استرس کمتر برای والدین:

در این روشوالدین زمان کمتری را صرف غذا دادن به کودک خود می کنند. زیرا دیگر مجبور نیستند بنشینند و با قاشق به کودک خود غذا دهند. در این فرصت می توانند به انجام کارهای دیگر بپردازند. فقط لازم است که مراقب باشند غذا گلوی کودک نپرد. و قطعات غذا طوری باشد که منجر به خفگی نشود. لذا لازم است حواس والدین در حین این شیوه غذا خوردن به کودک باشد. همچنین این امر باعث می‌شود که بقیه اعضای خانواده نیز ترغیب شوند به همین شیوه غذا بخورند و به این ترتیب لحظات خوبی برای اعضای خانواده در کنار هم رقم خواهد خورد.

• برای کودکان لذت بخش تر است:

هنگامی که کودکان می توانند از میان انواع قطعات غذایی که  که رو به روی شان قرار گرفته غذاهای مورد نظر خود را انتخاب نموده و آن را با سرعت مناسب خودشان بخورند. از خوردن غذا بیشتر لذت میبرند.

آیا شواهدی برای اثبات مزایای این روش تغذیه ای وجود دارد؟

تا به حال مطالعات علمی کمی در این مورد انجام شده است. اما تحقیقات موجود نشان می‌دهد که این شیوه می تواند به جلوگیری از چاقی کمک کند. و کودکان را تشویق به مشارکت در خوردن غذا با اعضای خانواده بنماید.

به عنوان مثال یک مطالعه کوچک در بریتانیا نشان داد که کودکانی که با استفاده از شیوه کودک محور شروع به خوردن غذای جامد می‌کنند. دارای شاخص توده بدنی کمتری نسبت به کودکانی هستند که توسط والدین خود با قاشق تغذیه می‌شوند. یکی دیگر از مطالعات انجام شده در نیوزیلند نشان می‌دهد که کودکانی که با استفاده از این شیوه شروع به خوردن غذاهای جامد کرده بودند. بیشتر از کودکانی که با قاشق تغذیه می‌شود تمایل به غذا خوردن به همراه اعضای خانواده خود را دارند. که خود این امر می تواند به  رشد عادت غذایی سالم در کودکان کمک کند.

همچنین کودکانی که با این شیوه شروع به خوردن غذا کردند. تمایل بیشتری به خوردن غذایی دارند که سایر اعضای خانواده می خورند. در حالی که بچه‌های تغذیه شده با قاشق بیشتر تمایل به خوردن غذاهای آماده مخصوص کودکان دارند. به گفته محققان خوردن غذای مشابه با سایر اعضای خانواده می‌تواند سبب جا انداختن الگوهای غذایی سالم و طولانی مدت گردد.

آیا  روش تغذیه کودک محور دارای آثار منفی است؟

به طور بالقوه بله. محققان خاطرنشان می‌کنند که این روش ممکن است در برخی از کودکان سبب ایجاد کمبودهای تغذیه‌ای شود. به عنوان مثال در مطالعات انجام شده در کشور انگلیس که در بخش بالا ذکر شد کودکان که با این شیوه غذا خوردن را شروع کردند. نسبت به  کودکانی که با قاشق تغذیه شده‌اند وزن کمتری داشتند.

این کمبود وزن ممکن است به این دلیل باشد که کودکانی که خودشان شروع به خوردن غذا می کنند در هفته ها یا ماه‌های اول غذای کمی بخورند (و این مسئله ممکن است بیشتر در کودکانی که مهارت استفاده از دست آن ها  از حد متوسط پایین است ( یا با سرعت کمتری رشد کرده) شایع باشد.) .والدین نیز ممکن است اغلب میوه‌ها و سبزیجات را که به آسانی قابل هضم است اما کالری زیادی ندارند. در دسترس کودک شان قرار داده باشند.

همچنین نوزادانی که به این شیوه غذا میخورند و همزمان شیر خشک مصرف نمی‌کنند. در معرض کمبود آهن قرار بگیرند. درحالی‌که کودکانی که از غلات غنی شده با آهن در روش تغذیه با قاشق استفاده می ‌کنند. با این مسئله مواجه نمی شوند.

به والدینی که از این شیوه  استفاده می‌کنند، پیشنهاد می شود. از ماده غذایی غنی از آهن ( مانند گوشت، گاو،  مرغ یا حموس ) در هر وعده غذایی کودک استفاده کنند. تا به این ترتیب سطح آهن در غذای کودک افزایش پیدا کند.

نتایج مطالعه دیگری نشان داد که نوزادانی که به این روش تغذیه می‌کنند. چربی بیشتر و آهن روی و ویتامین B12 کمتری نسبت به کودکانی که با قاشق تغذیه می شوند. دریافت می‌کنند. محققان این مطالعه نتیجه گرفتند که اگر خانواده‌ها تصمیم به اجرای این روش دارند باید اطمینان حاصل کنند. که غذاهای سالم و سرشار از مواد مغذی در اختیار کودک قرار می‌دهند.