چطور به کنجکاوی بچه‌ها پر و بال بدهیم؟

کنجکاوی بچه‌ها: اگر کودکی زیر سن دبستان داشته باشید هر روز با موجی از سوالات مختلف مواجهید که تا برای آنها جواب قانع کننده‌ای به کوچولوی کنجکاوتان ندهید از دستشان خلاصی نخواهید داشت. سوالاتی که نشان می‌دهند فرزند شما دنبال یادگیری است و می‌خواهد به «چرا» و «چطور»های مختلفی که در ذهنش وجود دارد پاسخ دهد. اگر می‌خواهید فرزندی باهوش و خوش‌فکر داشته باشید. باید قدر این موقعیت را بدانید و با جواب‌های هوشمندانه هم ذهن فرزندتان را به سمت دانایی بیشتر هدایت کنید و هم میل پرسشگری را در او تقویت کنید.

در اینجا چند راه مناسب برای پرورش کنجکاوی کودک به شما پیشنهاد می‌کنیم:

1.ذهن کودکتان را قلقلک دهید

فقط منتظر شنیدن «چرا»های کودک نباشید و گاهی قبل از آنکه بخواهد سوالی بپرسد، خودتان جرقه سوال را در ذهن او بزنید. به این ترتیب باعث می‌شوید کودک همه پدیده‌ها را دقیق نگاه کند و به دنبال فهم بیشتر دنیای اطرافش باشد.

2.آزمایش‌های علمی کوچک ترتیب دهید

تفکر انتزاعی و تجسم فضایی کودک چندان قوی نیست. بنابراین برای یاد گرفتن خیلی از مفاهیم، کودک نیاز دارد آنها را با چشم ببیند و با تجربه درک کند. پس برای فهماندن هر مفهومی بهتر است فقط به توضیحات کلامی اکتفا نکرده و در صورت امکان، با ترتیب دادن یک آزمایش علمی کوچک و فرصت تجربه عملی، به یادگیری فرزندتان کمک کنید. با این کار، خلاقیت فرزندتان را هم پرورش می‌دهید.

3.زمانی برای پرورش کنجکاوی

دیر یا زود، پدیده‌های جاری زندگی برای کودک تکراری می‌شوند و ممکن است پرسشگری او را متوقف کنند. بنابراین در طول هفته زمان‌های مشخصی را برای اکتشاف اختصاص دهید. یعنی عمدا به محیط جدیدی بروید تا با محرک‌های جدید مواجه شوید. طبیعت، جانوران و گیاهان جدید، آب و هوا و فرهنگ و رسوم جدید و… موضوعات خوبی برای بحث به شما می‌دهند.

4.با کتابخانه دوست شوید

درست است که در عصر گوگل، کمتر گذارمان به کتابخانه می‌افتد. اما دایره‌المعارف‌های چاپی هنوز هم بهترین گزینه‌ها برای پرورش خلاقیت کودک هستند. با هم به کتابخانه بروید. دایره‌المعارف‌ها، اطلس‌ها و کتاب‌های مربوط به اطلاعات عمومی را ورق بزنید و متناسب با سن کودک، موضوعات گفتگو و بحث پیدا کنید.

5.از گفتن «نمی‌دانم» نترسید

ممکن است جواب برخی سوالات فرزندتان را ندانید. ایرادی ندارد. به جای آنکه با گفتن «نمی‌دانم» جریان پرسشگری و دانایی را متوقف کنید، بگویید: «الان جوابشو نمی‌دونم اما می‌تونیم با هم جستجو کنیم و به جواب برسیم.» بعد هم سری به جناب گوگل یا همان کتابخانه دوست‌داشتنی که صحبتش را کردیم بزنید و با هم به کنجکاوی ‌تان پر و بال بدهید.

6.برای تقویت کنجکاوی کودکتان هیچ‌وقت او را از سوال پرسیدن منع نکنید

درست است که سوال‌های بی‌پایان بچه‌ها شما را خسته و کلافه می‌کند. اما هیچ وقت نگویید: «اه چقدر سوال می‌پرسی»، جواب سر بالا ندهید و فکر نکنید با از سر باز کردن کودک، آسمان که به زمین نمی‌آید! اتفاقا با این کار، شما تیشه به ریشه کنجکاوی های کودکتان می‌زنید. اگر وقت ندارید. بگویید: «الان فرصت جواب دادن ندارم، یک ساعت بعد. یا وقتی کارم تمام شد. با هم در این باره صحبت می‌کنیم». حتی می‌توانید سوالات کودک را یک جا یادداشت کنید تا سر فرصت به آنها جواب دهید.

7.سوال‌ها را مرور کنید

کنجکاوی و سوال پرسیدن تنها بخشی از فرآیند یادگیری است. برای آنکه مطمئن شوید فرزندتان موضوعات را یاد گرفته هر از گاهی آنها را با هم مرور کنید و اگر لازم بود. باز درباره آن توضیح بدهید.

نکته:

مراقب کنجکاوی‌ های خطرناک کودک، کنجکاوی ‌هایی که سلامت جسمی و روانی او یا دیگران را به خطر می‌اندازند باشید و هشدارهای لازم را هم به کودک بدهید. مثلا کنجکاوی درباره چاقو، کبریت، موضوعات جنسی و مسایلی که از سن او فراتر است، باید حتما با هشدار مواجه شوند.